LỄ KỶ NIỆM 45 NĂM THÀNH LẬP TRƯỜNG NỮ T.H. HỒNG ĐỨC ĐÀ NẴNG
Đà Nẵng 11/03/2012 ( 09/02 Nhâm Thìn)
Gửi các bạn và các em cựu nữ sinh trường cũ đọc, bài phát biểu của thầy Quang trong lễ hội kỉ niệm 45 năm thành lập trường Nữ Trung học Hồng Đức Đà Nẵng (1967 - 2012) vào chiều ngày chủ nhật 11/3/2012 tại Đà Nẵng.
Thu Hương (Hương Huế)
(Bài phát biểu của Thầy Tào Lương Quang - Cựu Giáo sư Nữ TH Hồng Đức)
Kính thưa Quý Thầy Cô là cựu Giáo sư, nhân viên, cùng tất cả các em cựu học sinh trường Nữ TH Hồng Đức Đà Nẵng.
Thật là vinh dự, được sự phân công của Ban Đại diện "Cựu Thầy Trò" trường Nữ TH Hồng Đức Đà Nẵng, tôi hân hạnh có đôi điều bày tỏ trong buổi lễ kỷ niệm 45 năm ngày thành lập trường.
Nhân dịp này, chúng tôi xin thay mặt Ban Đại diện nhiệt liệt chào mừng quý anh chị cựu Giáo sư, nhân viên cùng các cựu học sinh Hồng Đức hiện có mặt tại đây và xin thân ái gởi lời nhắn thăm tất cả các thành viên của gia đình Hồng Đức đang ở Hải ngoại hoặc trong nước, vì một lý do nào đó không thể có mặt trong ngày lễ hội hôm nay.
Đầu tiên, tôi xin phép được sơ lược sự ra đời, quá trình phát triển và tồn tại của trường. Trước đây ở miền nam Việt Nam chỉ có 2 trường Nữ trung học ra đời sớm nhất là trường Nữ TH Đồng Khánh Huế và Nữ TH Gia Long Sài Gòn. Đến năm 1967 Bộ Giáo dục cho phép mở Trường Nữ TH tại TP Đà Nẵng. Địa điểm của trường năm trên đồi đất, nguyên là nghĩa trang của Pháp đã được di dời, nằm trên đường Thống nhất (Nay là đường Lê Duẩn) bên hông đường Phan Chu Trinh. Người được cử làm Hiệu trưởng là Bà Nguyễn Khoa Diệu Liễu. Bà đã có công xây dựng trường từ đồi đất cát với sự giúp đỡ của công binh, sự hỗ trợ của các ngành, của thân hữu để ngôi trường sớm đi vào hoạt động.
Niên khóa đầu tiên 1967-1968, trường mới chỉ có các lớp cấp II, từ lớp đệ Thất (Lớp 6) đến lớp đệ Tứ (Lớp 9). Số học sinh của Trường là những nữ sinh từ trường TH Phan Châu Trinh chuyển sang, đồng thời có thi tuyển thêm một số nữ sinh từ các trường khác vào. Mỗi năm, số lớp tăng dần, cơ ngơi cùng các phương tiện phục vụ giảng dạy cuả Trường, nhanh chóng phát triển. Khóa đầu tiên ra trường năm 1970-1971.
Lúc đầu trường có tên Nữ TH Đà Nẵng. Sau đó Hội đồng giáo dục muốn trường có một tên riêng và thống nhất lấy tên Hồng Đức là niên hiệu của Vua Lê Thánh Tôn và đã được Bộ Giáo dục phê chuẩn. Vì thế từ niên khóa 1973-1974 trường được mang tên Nữ TH Hồng Đức Đà Nẵng.
Mùa xuân năm Ất Mão 1975 lần đầu tiên Trường tổ chức Lễ hội truyền thống vào ngày 30 tháng Giêng (húy nhật của Vua Lê Thánh Tôn, niên hiệu Hồng Đức) và Lễ kỷ niệm Hai Bà Trưng (6/2 âm lịch). Lễ hội này được tổ chức rất hoành tráng, ngoài phần lễ còn có tổ chức Hội chợ, thi văn nghệ và nhiều chương trình vui chơi đặc sắc. Tuy là lần đầu tiên tổ chức nhưng Lễ hội thành công ngoài mong đợi. Sau Lễ hội là cuộc di tản của đồng bào Quảng Trị, Thừa Thiên đổ về Đà Nẵng. Trường được trưng dụng làm nơi tị nạn. Sau ngày 29/03/1975 đồng bào tị nạn hồi cư trả lại ngôi trường ngổn ngang rác thải. Tất cả Giáo sư, nhân viên còn ở Đà Nẵng trở lại trường thu dọn, đưa bàn ghế về lại phòng học mà trước đó Thây trò đã cất vào Thư viện, một mặt để bảo quản bàn ghế, một mặt để bảo vệ kho sách quí của Thư viện. Những nữ sinh còn ở Đà Nẵng trở lại trường tiếp tục học hết năm học 1974-1975.
Kể từ đây, ngôi trường Nữ TH Hồng Đức không còn nữa, cơ sở trường giao cho Đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng. Học sinh của trường phân tán đi khắp nơi.
Cho đến nay, trường Nữ TH Hồng Đức tròn 45 năm mà tuổi thọ chỉ vỏn vẹn có 8 niên học. Tuy thời gian không lâu, nhưng chúng ta rất tự hào, từ ngôi trường này đã đào tạo biết bao nhiêu phụ nữ tài năng, đầy đủ phẩm chất đạo đức: Công -Dung-Ngôn-Hạnh. Trong giờ phút này, những người con của gia đình Hồng Đức ở rải rác trên khắp mọi nẻo đường, đang hướng về cội nguồn, tha thiết được về thăm lại mảnh đất và hình bóng của mái trường xưa. Tìm gặp lại Thầy cô cùng những khuôn mặt thân quen của bạn bè yêu dấu, sẽ làm sống lại vùng ký ức của những kỷ niệm vui buồn tuổi học trò dễ thương đầy mộng ước. Lễ hội hôm nay và những lần họp mặt trước đây hay sau này, trong hay ngoài nước, cũng là để đáp ứng những khắc khoải chờ mong, những tiếng chim gọi đàn của nòi chim Hồng Đức vọng về từ mọi nẻo .
Với niềm tin tưởng cũng là ước vọng thiết tha của Ban đại diện mong rằng tất cả những ai đã từng giảng dạy,làm việc và học tập tại ngôi trường này, hãy cùng ra sức vun xới khu vườn hoài niệm Hồng Đức để có nơi trở về bằng những lần Lễ hội, họp mặt ái hữu, đặc san kỷ niệm, ... để tinh thần Hồng Đức vẫn còn sống mãi trong tim của mỗi chúng ta.
Dù nói bao nhiêu vẫn không đủ những điều muốn nói, như lời than thở của Xuân Diêu khi giã từ Trường xưa, bạn cũ:
“Giang sơn tuổi nhỏ kể làm sao xiết ái ân!”
Xin kính chúc quí Thầy cô, các anh chị ,các cựu học sinh và các phu quân của trường Nữ TH Hồng Đức đang có mặt tại đây cùng quí quyến một năm Nhâm Thìn hạnh phúc và thành đạt.
Chúc Lễ kỷ niệm 45 năm thành lập trường thành công tốt đẹp. Chúc tinh thần Hồng Đức ngày một phát triển, đoàn kết, bền vững!
Kính chào thân ái!