Nhom Chin Bon - Hong Duc - Da Nang
Có một mảnh trời trong veo ở ngoài cửa sổ phòng ngủ sáng hôm nay. Thời tiết ấm áp hơn những ngày trước Giáng Sinh, nên không còn màu trắng của tuyết trên sân, chỉ có màu xanh của cỏ và màu nâu khô của những chiếc lá cuối mùa chưa kịp hốt. Thoáng sau những thân cây cằn cỗi ở bìa rừng, một vài cái đuôi trắng của mấy con Nai xuống vườn kiếm ăn sớm. Hôm qua nói chuyện, nghe người bạn nhắc, chỉ còn hơn tháng nữa là sang năm mới, Tết, biết vậy mà vẫn bàng hoàng, rồi lại ngồi nhớ những ngày cuối năm ở thành phố xa xưa.
Buổi sáng đi học sương giăng mù mịt. Con sông nhỏ chạy dọc theo con đường đến trường cũng ngủ vùi trong tấm chăn màu sữa trắng. Mặc dù me đã dặn mặc áo cho ấm, lấy khăn che mái tóc để khỏi ướt sương, vừa ra khỏi cổng, tôi lại kéo chiếc khăn xuống, quấn quanh cổ. Những hạt nước nhỏ lí tí như phấn bay khắp trời, đậu nhẹ xuống trên tóc, trên mí mắt. Tôi dấu bàn tay lạnh ngắt của mình trong chiếc áo choàng màu trái ô-liu. Không biết sương Huế có phải là “bụi” trong thơ của Mường Mán?
“Tình như là bụi hư không ấy
Phủi mãi, mà sao nhớ vẫn đầy...”
Nghĩ lại mà buồn cười. Hồi ấy đã biết yêu thương gì đâu, nhưng những bài thơ tình nhẹ nhàng nào cũng chép, cũng thuộc. Có lẽ người ở xứ mưa, xứ sương mù nên tâm hồn cũng ướt át như đất đai, cây cỏ chăng?
Những ngày gần Tết chẳng có đứa nào muốn học. Vào lớp cứ kiếm chuyện, năn nỉ thầy cô để hát và để nghe nhạc Xuân. Những nhỏ có giọng oanh vàng thì lên bục gỗ đứng ca, chúng tôi ngồi dưới, chuyền tay nhau túi mứt gừng hay túi hạt dưa... đến hết giờ, môi mép và những ngón tay đỏ như son thắm.
Tôi nhớ chợ hoa người ta dựng lên ở cuối chân cầu bên kia bờ sông. Những chậu quất và những cành hoa mai màu vàng rực rỡ, những chậu hoa thược dược trắng tinh khôi hay những nhánh hoa đào màu hồng thắm duyên dáng...được giải ra trên một khoảng đất rộng. Tôi thích đi bộ qua cầu, đến chợ hoa những buổi chiều sau giờ học... cũng chẳng mua gì, đi chỉ để hấp thụ bầu không khí rộn ràng của mùa Xuân cận kề.
Gió thổi lạnh buốt trên những nhịp cầu, nhưng trong lòng, tôi lại cảm thấy ấm cúng. Qua hàng xe lên xuống trên cầu, tôi bắt gặp những ánh nhìn quen thuộc, những nụ cười “vu vơ”...tất cả hình ảnh của những buổi chiều cuối năm đi theo vào trong tập thơ, chép bằng mực tím, trên giấy pelure mỏng, và đi theo vào những giấc mơ tôi dấu bên gối.
Những năm trước đó, lúc tôi còn bé, chỉ bảy, tám tuổi, ba tôi đi học xa nhà. Trước Tết, ba tôi gửi quà về cho mấy anh em tôi, và một cuốn băng với những lời dặn dò. Tôi còn nhớ bài hát Xuân và Tuổi Trẻ của La Hối ba tôi hát ở cuối cuốn băng tặng me tôi:
“Ngày thắm tươi bên đời xuân mới,
Lòng đắm say bao nguồn vui sống.
Xuân về với ngàn hoa tươi sáng,
Ta muốn hái muôn ngàn đóa hồng...”
Và tôi cũng còn nhớ bài “La Vie En Rose” với giọng hát của Edith Piaf - người ta gọi là giọng ca của Con Chim Sẻ - nhưng bấy giờ, dù chỉ mới mấy tuổi đầu, tôi cảm thấy giọng ca của EP, không nhí nhảnh như “chim sẻ” mà nặng đầy cảm xúc. Trong buổi chiều tĩnh lặng cuối năm, ngồi nghe “cuộc đời màu hồng” trong phòng khách với me, tôi đã “mủi lòng” muốn khóc. Tôi không hiểu lời bài hát, nhưng âm điệu và tiếng ca của EP có cái gì đó khiến người nghe bùi ngùi.
Tôi không còn nhớ mình làm gì trong những ngày dẫn đến Tết của năm cuối cùng ở thành phố đó. Chỉ nhớ sáng mồng ba, người bạn gái chở tôi đi loanh quanh qua những đường phố. Trời tạnh ráo, cái lạnh của mùa Xuân thật nhẹ nhàng. Chúng tôi đi qua những con đường nhỏ trong Thành Nội, chạy xuống Vỹ Dạ, lên đường Lê Lợi đến nhà Ga, chạy dọc bờ sông từ trường Pellerin xuống chợ Bến Ngự, chạy vào đường hàng đoác...chạy khắp nơi. Thành phố yên tĩnh, vắng người. Có một đoạn, chúng tôi chợt để ý và thấy có một “cái đuôi” đi theo mình, theo một cách lặng lẽ, xe đi chậm, cái đuôi cũng chậm lại, xe chạy nhanh, đuôi cũng phóng theo, giữ một khoảng cách xa vừa đủ. Bạn tôi nghịch ngợm, đang chạy, đột ngột thắng xe, tấp lại bên đường, làm “cái đuôi” đang có đà, không ngừng được, bẽn lẽn, tiếp tục chạy luôn. Hai đứa chúng tôi nhìn nhau, phá lên cười. Cười hồn nhiên, cười thoả thuê giữa con đường vắng, thẳng và đẹp, cây xanh dài hun hút...Những giây phút thật ngắn ngủi nhưng thật hạnh phúc...vì chúng tôi quá vô tư, không biết rằng đó là những ngày Xuân cuối cùng của tuổi trẻ mình, ở tại thành phố đầy sương và mưa buồn.
NHỮNG NGÀY CUỐI NĂM
Chín bốn & Bạn hữu
Chín bốn & Bạn hữu
Hình chụp tháng 1 năm 1975